Co to jest podmiot leczniczy i jakie obowiązki na nim ciążą?

Definicja podmiotu leczniczego jest zawarta w ustawie o działalności leczniczej. Zgodnie z jej brzmieniem to zarówno samodzielny zakład opieki zdrowotnej, jak i m.in. przedsiębiorca w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców oraz instytut badawczy lub fundacja. W przypadku każdego z nich konieczne jest, aby dany podmiot udzielał świadczeń medycznych. 

Co reguluje ustawa o działalności leczniczej?

Ustawa o działalności leczniczej (t.j. Dz.U.2022.633) reguluje przede wszystkim zasady funkcjonowania działalności leczniczej. Bardzo istotne są również przepisy w zakresie zasad funkcjonowania podmiotów wykonujących działalność leczniczą, które nie są przedsiębiorcami. 

Ustawa stanowi też, jak ma być prowadzony rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą, zasady nadzoru nad takimi podmiotami oraz normy czasu pracy osób, które są w nich zatrudnione. 

Podmiot medyczny definicja

Wspomniany akt prawny jasno rozstrzyga, jakie podmioty mogą uzyskać status podmiotu medycznego. Są to:

• przedsiębiorcy, niezależnie od formy prawnej i organizacyjnej, w jakiej działają (status zgodny z ustawą prawo przedsiębiorców);
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej; 
• jednostki budżetowe, w tym państwowe jednostki budżetowe; 
• instytuty badawcze (status zgodny z ustawą o instytutach badawczych); 
• fundacje i stowarzyszenia, których celem statutowym jest wykonywanie zadań w zakresie ochrony zdrowia i których statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej; 
• jednostki wojskowe, 
• osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. 

Samo uzyskanie jednego ze wskazanych powyżej statusów nie pozwala jeszcze na stwierdzenie, że dana jednostka jest podmiotem medycznym. W tym celu konieczne jest spełnienie dalszych wymagań. 

Jakie wymogi należy spełnić, aby otrzymać taki status? 

Prawa i obowiązki podmiotu medycznego dotyczą tylko prowadzonej przez dany podmiot działalności leczniczej. 

Pojęcie działalności leczniczej zostało wyjaśnione w art. 3 ustawy o działalności leczniczej. Polega ona na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, zarówno w rozumieniu tradycyjnym (wizyty w placówce), jak i dostosowanym do dzisiejszych realiów – świadczenia zdrowotne mogą być również udzielane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Dodatkowo działalność lecznicza może polegać na promocji zdrowia lub realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia, w tym wdrażaniem nowych technologii medycznych oraz metod leczenia.

Jakie podmioty mogą w praktyce zostać podmiotami leczniczymi? 

Zastanawiasz się, jak założyć podmiot leczniczy? Wszystko zależy od rodzaju prowadzonej działalności. 

Podmiot leczniczy będący przedsiębiorcą dla uzyskania swojego statusu – oprócz prowadzenia działalności leczniczej – musi spełnić typowe wymogi dla rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Mowa tu m.in. o rejestracji działalności i uzyskaniu wpisu do rejestru, a jeśli chodzi o spółkę – o jej powołaniu w drodze przepisanej prawem umowy oraz przejściu ustalonej procedury. 

Podmioty lecznicze to oczywiście również szpitale. Aby prowadzić działalność w takiej formie, trzeba wykonywać usługi medyczne polegające m.in. na leczeniu, diagnozowaniu, pielęgnacji oraz rehabilitacji, które nie mogą być realizowane w standardowych przychodniach, w tym również tych świadczących usługi w ramach całodobowych świadczeń zdrowotnych. 

W zakresie wymogów dla podmiotu leczniczego największe wątpliwości może budzić pojęcie promocji zdrowia. Zgodnie z ustawą to działania – mogące przybierać różną formę – które mają zwiększyć świadomość społeczeństwa na temat stanu zdrowia, wspierać profilaktykę i poprawę jego stanu oraz wskazywać na czynniki, które sprzyjają jego utrzymaniu w dobrej kondycji.